Merhaba sevgili okuyucu, bu yazım statik testleri araştıran başta sen ve diğer merak edenler için oldukça özetlenmiş ve kategorize edilmiş güzel bir yazı olduğunu düşünüyorum. Umarım faydalı olur.
STATİK TEST NEDİR?
Statik testler, test kodları yürütülmeden önce yapılır. Genel olarak insan faktörü yüzünden ortaya çıkan hataların tespitinde ve Yazılım veya çalışma ürünlerinin manuel incelenmesinde (gözden geçirilmesinde) kullanılır. Statik testler, dinamik testlerin koşulmasından önce yapılmalıdır. Gözden geçirmeler, gözden geçiricilerin anlayabileceği her türlü çalışma ürününe uygulanabilir.
STATİK TESTİN FAYDALARI
Yazılım yaşam döngüsünün erken aşamalarında başlatılan bir statik testin en büyük faydalarından akla ilk gelen elbette ki, dinamik testlerin koşumundan önce olduğu için hataların erkenden bulunmasına olanak sağlar. Erken bulunan bir hatanın hele ki yazılımın canlıya çıkıldıktan sonra bulunan bir hataya kıyasla çok daha kolay ve ucuz maliyetler ile düzeltildiğini düşünürsek eğer Statik testlerin faydalı olduğunun ispatı olacaktır.
Ayrıca akla gelen diğer bazı faydaları da şöyle sayabiliriz;
· Hataların dinamik testlerden önce bulunup kolayca giderilmesine olanak sağlarlar.
· Dinamik testlerde kolayca bulunamayacak hataların (örn:tanımlanmış ama hiçbir yerde kullanılmamış bir değişken) tespitine olanak sağlarlar.
· Yazılım geliştirme de ki maliyet ve zamanın düşürülmesi.
· Yazılım geliştirme verimliliğinin artırılması.
· Testlerin maliyet ve süresinin düşürülmesi.
STATİK TESTLERİN DİNAMİK TESTLERDEN FARKLARI
Statik testin, en büyük farkı yazılım çalışırken doğacak hataların sebep olduğu arızaları bulmak yerine direkt olarak çalışma ürünü çalışmaya başlamadan önce bulmasıdır. Bir hata, yazılım veya çalışma ürünü içinde hiçbir arızaya sebebiyet vermeden çok uzun süre hatta canlı ortamdayken bile var olabilir. Bu tür bir hatanın arıza vermeden dinamik testler ile bulunması için oldukça uç noktalarda test senaryoları oluşturmak gerekir. Bu yöntemde oldukça zor ve gelişmiş projeler için oluşan alternatif senaryoların çokluğu sebebiyle oldukça imkansızlara yakın olacağı için Statik testler gözden geçiricilerin dikkati sayesinde çok daha kolay şekilde keşif edilip giderilebilir.
GÖZDEN GEÇİRME SÜRECİ
Gözden geçirmeler, Resmi ve Gayri resmi olabilir. Gayri resmi gözden geçirmeler için tanımlanmış bir süreç takibi ve resmi olarak bir dokümante edilmiş çıktıların olmasına gerek yoktur. Resmi gözden geçirmelerde ise bu durum farklıdır. Ekip katılımı, gözden geçirme sonuç dokümanları, gözden geçirmenin işletilmesi için dokümante edilmiş prosedürler resmi gözden geçirmelerde yer alırlar.
Gözden geçirme süreci aşağıdaki ana aktivitelerden oluşur;
1. Planlama
Kapsamın tanımlanması, amacın, hangi dokümanların veya dokümanların hangi bölümlerinin gözden geçirileceğini içerir. Efor ve zamanın tahmin edilmesi. Roller ile birlikte gözden geçirme çeşiti, aktiviteler, kontrol listeleri gibi gözden geçirme özelliklerinin belirlendiği. Ayrıca gözden geçirmeye kimlerin katılacağının seçilmesi ve rol paylaşımlarının ayarlandığı aşamadır.
2. Gözden Geçirmenin Başlatılması
Katılımcılara, kapsamın hedeflerin sürecin rollerin ve çalışma ürünlerinin açıklandığı aşamadır.
3. Bireysel gözden geçirme(bireysel hazırlanma)
Çalışma ürününün bir kısmının ve ya tamamının gözden geçirilip bulguların önerilerin ve soruların not alındığı aşama.
4. Bulguların listelenmesi ve analizi
Belirlenen olası hataların iletilmesi, belirlenen olası hataların analizi ve kalite özelliklerinin değerlendirip dokümante edildiği aşamadır.
5. Hataların giderilmesi ve Raporlanması
Değişiklik gerektiren bulguların raporlarının oluşturulması.
RESMİ GÖZDEN GEÇİRMEDE BULUNAN ROLLER
Tipik bir resmi gözden geçirme aşağıdaki rolleri içerir;
1. Yazar
2. Yönetim
3. Moderatör
4. Gözden geçirme lideri
5. Gözden geçiriciler
6. Yazıcı
GÖZDEN GEÇİRME ÇEŞİTLERİ
Gözden geçirme türleri özelliklerine göre sınıflara ayrılırlar, En yaygın olarak gözden geçirme çeşitleri ve genel özellikleri şöyledir;
1) Gayri resmi gözden geçirme
Ana amaç potansiyel hataları bulmaktır. Diğer amaçlar ise yeni fikirler veya çözümler üretmek, küçük problemleri hızla çözmektir. Bu gözden geçirme çeşidi çevik yazılım geliştirmede çok yaygın olarak kullanılır.
2) Üzerinden geçme
Ana amaç, hataların bulunması, yazılımın iyileştirilmesi, alternatif uygulamaların dikkate alınması standartlara ve gereksinimlere uygunluğun değerlendirilmesi. Diğer amaçlar ise, teknikler veya yöntem farklılıkları hakkında fikir alışverişinde bulunmak, katılımcıların eğitimi, fikir birliğine varmaktır.
3) Teknik gözden geçirme
Ana amaç, Fikir birliğine varmak ve potansiyel hataların bulunması. Diğer amaçlar ise, kalitenin değerlendirilmesi ve çalışma ürünü için güven oluşturulması, yeni fikirler üretilmesi ve alternatif çözümleri göz önünde bulundurarak gelecekteki iş ürünlerini iyileştirmek için paydaşları motive etmek ve olanak sağlamak.
4) Teftiş
Ana amaçlar: Potansiyel hataların bulunması, çalışma ürünündeki kaliteyi değerlendirmek ve güven oluşturmak, çalışma ürününü yazanların öğrenmesi ve kök neden analizi yoluyla gelecekteki benzer hataları önlemek. Diğer amaçlar: ürün sahiplerini gelecekteki çalışma ürünlerini ve yazılım geliştirme sürecini iyileştirmeye motive etmek ve olanak sağlamak, fikir birliği sağlamak.
GÖZDEN GEÇİRME TEKNİKLERİNİN UYGULANMASI
Hataları bulmak için bireysel gözden geçirme (bireysel hazırlık) faaliyeti sırasında uygulanabilecek birkaç gözden geçirme tekniği vardır. Bu teknikler yukarıda açıklanan gözden geçirme çeşitlerinde kullanılabilir. Tekniklerin etkinliği kullanılan gözden geçirme çeşidine bağlı olarak değişebilir. Çeşitli gözden geçirme türleri için farklı bireysel gözden geçirme tekniklerinin örnekleri aşağıda listelenmiştir:
1) Kurgusuz
Gözden geçiriciler genellikle çalışma ürününü sırayla okur ve karşılaştıkları sorunları dokümante eder. Kurgusuz gözden geçirme çok az hazırlık gerektiren ve yaygın kullanılan bir tekniktir. Bu teknik büyük ölçüde gözden geçiricilerin becerilerine bağlıdır ve farklı gözden geçiriciler tarafından bildirilen birçok benzer sorunun bulunmasına yol açabilir.
2) Kontrol listesine dayalı
Gözden geçiricilerin gözden geçirme başlangıcında (örneğin moderatör tarafından) dağıtılan kontrol listelerine dayanarak sorunları belirlediği sistematik bir tekniktir. Gözden geçirme kontrol listesi deneyimle elde edilen ve olası hatalara dayanan bir dizi sorudan oluşur. Kontrol listeleri gözden geçirilmekte olan çalışma ürününe özel olmalı ve önceki gözden geçirmelerde kaçırılan sorun türlerini kapsayacak şekilde düzenli olarak güncellenmelidir. Kontrol listesine dayalı tekniğin en önemli avantajı tipik hata çeşitlerinin sistematik bir şekilde kapsanmasıdır.
3) Senaryolar ve provalar
Gözden geçiricilere çalışma ürününü nasıl okuyacaklarına ilişkin rehberler sağlanır. Senaryoya dayalı yaklaşım, (çalışma ürünü, kullanım senaryoları gibi uygun bir biçimde dokümante edilmişse) çalışma ürünü üzerinde “provalar” yapılmasını sağlayarak gözden geçiricilerin işini kolaylaştırır. Bu senaryolar, gözden geçiricilere hata çeşitlerini bulma konusunda basit kontrol listelerinden daha iyi rehberlik sağlar.
4) Role dayalı
Gözden geçiricilerin çalışma ürününden etkilenen her bir paydaşın rolleri gözünden çalışma ürününü değerlendirdiği bir tekniktir. Genellikle roller arasında farklı son kullanıcı grupları (deneyimli, deneyimsiz, kıdemli, çocuk vb.) ve kurumdaki belirli roller (kullanıcı yöneticisi, sistem yöneticisi, performans testi uzmanı vb.) yer alır.
5) Bakış açısına dayalı
Role dayalı gözden geçirmeye benzer şekilde, gözden geçiriciler bireysel gözden geçirme aşamasında farklı paydaş bakış açılarını dikkate alır. Tipik paydaş bakış açıları arasında son kullanıcı, pazarlama, tasarımcı, test uzmanı veya kurum yönetimi yer alır.
Kaynakça:
Bu yazıyı hazırlarken İSTQB-Foundation Level Hazırlık dökümanından faydalanarak özetledim. İlgilenen ve daha detaylı bir araştırma yapmak isteyen kişiler oradan da faydalanabilirler.
